Als je denkt aan je spijsvertering, denk je waarschijnlijk aan de letterlijke betekenis van het woord: “De vertering van je spijs”. En spijs is in dit geval een Oud-Hollandsch woord voor eten, niet voor dat spul uit je kerststol ;-). Klinkt natuurlijk prachtig, en dat is het ook. Maar om het stukken oneerbiediger te benoemen: Het is de composthoop in je buik.

Want net als bij de composthoop in de tuin (of die van de buren/je achterneef/de kassamedewerker die je wel eens tegenkomt in de Boerenbond – als je niet zo van die groene vingers hebt), zorgen piepkleine organismen ervoor dat alles verwerkt wordt tot een vruchtbare reststof. Nee, in je buik heb je in de regel geen wormen, zoals buiten. Maar dus wel bacteriën. Bergen bacteriën. 

En dat klinkt verschrikkelijk. Als een ware mevrouw Helderder zijn we in de weer met Dettol om alles schoon en steriel te maken. Maar stiekem heeft alles gewoon bacteriën. En hebben wij die bacteriën in onze spijsvertering hard nodig. Ze zijn essentieel voor een goede vertering van je voedsel. Die bacteriën in je darmen noem je ook wel je darmflora. 

Als je darmflora in orde is, haal jij het beste uit je voeding.

Die bacteriën werken overigens niet alleen voor jou. Ze hebben jou ook hard nodig voor hun overlevingsmechanisme en voortplanting. Je snapt dat deze relatie dus alleen kan blijven bestaan als er voor beide partijen voordelen te halen zijn. Helaas is dit niet altijd het geval.

Je spijsvertering bevat meer an 100 triljoen micro-organismen. Als je teveel van 1 type en niet genoeg van een ander soort hebt, raakt de boel gemakkelijk uit balans. Hierdoor kan je spijsvertering niet meer optimaal functioneren.

En hoe wij leven heeft ook zeker invloed op onze darmflora. Onze levens zijn vaak druk. We zijn oververmoeid, gestresst, ondervoed (en let op! Dit kan prima naast overgewicht bestaan!). Door deze factoren brokkelt ons immuunsysteem een beetje af. Het is op dat moment erg makkelijk voor de verkeerde bacteriën om de overhand te benemen. Je darmflora functioneert niet optimaal wat effect heeft op je totale gezondheid. 

Dat komt omdat zo’n gevecht om de grootste bacteriekolonie niet alleen plaats vindt in je darmen, maar ook op de neurotransmitters in je hersenen. Hiermee beïnvloeden die bacteriën waar jij trek in krijgt en hebben daarmee invloed op je voedingskeuzes.

Grappig feitje:

Als het half 11 ‘s avonds is, en jij krijgt ontzettend trek in donkere chocolade.. Dan betekent dat niet dat je zelfbeheersing al ligt te slapen, maar bestaat er een grote kans dat jij en bacteriekolonie die erg goed gaat op bepaalde stoffen in die chocolade.

En die speelt dan weer in op jouw brein via de nervus vagus. Uit onderzoek blijkt namelijk dat mensen met sterke verlangens in chocolade een andere dominantere bacteriekolonie hebben, dan mensen die eigenlijk onverschillig kunnen reageren op chocolade.

Het is dus heel goed mogelijk dat het eten van chocolade die kolonies ondersteund en helpt groeien. En dat zo de balans in je darmen verandert. Maar ook: Als je heel volhardend gaat zijn en de chocolade echt links laat liggen..  Die bacteriekolonie die zo floreert op chocolade afneemt en daarmee ook de intense trek in chocolade.

Het is onmogelijk om nu exact te weten hoe je darmflora er nu uit ziet. Maar het kan ook zeker geen kwaad om hier aandacht aan te schenken. Aan een manier om een zo gezond mogelijke darmflora op te bouwen.

Bacteriën volgen het voedsel dat jij eet. De makkelijkste manier om je darmflora te manipuleren is door aan je dieet voedingsmiddelen toe te voegen die rijk zijn aan pre- en probiotica.

En daarbij is voeding de gouden eerste keuze. En hoewel ieder persoon anders is, is het eten van een uitgebalanceerd en gevarieerd dieet de sleutel. Want als je dieet uit balans is, is je darmflora dat ook en daardoor kan er 1 stam gaan domineren over de anderen. Natuurlijk zou je ook aan de slag kunnen gaan met een supplement uit de winkel. Maar dat is niet direct effectiever dan voeding, aangezien onbekend is hoeveel van de levende bacteriën de darmen levend bereiken na in contact te zijn geweest met het maagzuur. 

Aan wat voor voeding kan je dan denken?

• Echte yoghurt. Dus die mét levende stammen. Niet die uit het pak van de Appie/Vomar/Lidl. Vaak te vinden in de natuurwinkel maar Bio Natur is ook een alternatief. Lees wel even goed het etiket. Het staat er namelijk wel op vermeld. Overigens is yoghurt ook echt heel simpel zelf te maken! 
• Zuurkool. En dan inderdaad wel de echt rauwe! Kramer verkoopt deze inmiddels ook ‘gewoon’ in de supermarkt – wild gefermenteerde zuurkool. Maar ook zuurkool is heel makkelijk zelf te maken, al is het niet direct voordeliger omdat de kolen vrij prijzig zijn.
• Zuurdesembrood. Ook al zo makkelijk zelf te maken 🫣. Maar ik snap ook dat dit voor sommigen echt als een enorme taak kan lijken. Als je het proces door hebt, valt het allemaal echt mee. En dan vallen de kosten ook wel mee, want brood is echt duur op het moment. En zuurdesem is niet overal 100% zuurdesem. Soms wordt er nog gebruik gemaakt van bakkersgist,
• Kaas! 
• Mocht je graag Aziatisch eten: Miso
• Kefir. Zowel water- als melkkefir bevatten beide goede bacteriën.
• Echte karnemelk. Weer niet die uit het pak van de supermarkt. Maar echte, die over blijft na het maken van boter.
• Augurken

Tot slot, een korte opsomming van de voordelen van een gezonde darmflora

• Meer energie door de optimale opname van vitamines en mineralen.
• Toegenomen weerstand omdat slechte bacteriën geen kans krijgen.
• Een opvallende: Je kan beter tegen hitte! Hoewel er nog meer studie nodig is, lijkt het er vooralsnog op dat je beter kan presteren in de hitte.
• Minder ontstekingen! Een gezonde darmflora helpt het aantal ontstekingen/opvlammingen te verlagen wat preventief kan werken tegen/bij kanker, hartziekten, diabetes, reuma, psoriasis, prikkelbaar darm syndroom
• En een algeheel toegenomen gezondheid op verschillende gebieden als in: een verlaagd cholesterol, lagere bloeddruk, verbeterde/stabielere bloedsuikerspiegel, gezonder lichaamsgewicht en zelf een betere mondgezondheid. 

Dus dat wordt straks een zuurdesemboterham met kaas en augurk 🥒